H οικονομική ασφυξία πνίγει αγορά και επιχειρήσεις

Τι περιμένει η ελληνική κυβέρνηση για το βασικότερο οικονομικό δείκτη το πρώτο τρίμηνο του 2015; Ο ρόλος της καθυστέρησης επίτευξης συμφωνίας με τους δανειστές.

Οι καταθέσεις εξακολουθούν να μειώνονται. Οι εταιρείες δυσκολεύονται να κάνουν συναλλαγές με το εξωτερικό καθώς οι προμηθευτές εκτός των συνόρων ζητούν προκαταβολές και πλήρη εξόφληση με την παράδοση χωρίς καμία πίστωση. Οι εγγυητικές δεν γίνονται εύκολα δεκτές ενώ τα πρώτα στοιχεία για την πορεία του λιανεμπορίου μέσα στο πρώτο τρίμηνο δείχνουν πτώση. Η ανεργία από τα πρώτα στοιχεία φαίνεται να έχει επανέλθει σε ανοδική τροχιά ενώ χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας δεν υπάρχει. Αντιθέτως, η ρευστότητα εξαντλείται με μεγάλη ταχύτητα δεδομένης της απόφασης της κυβέρνησης να συγκρατήσει με κάθε τρόπο τις δημόσιες δαπάνες προκειμένου να φανεί συνεπής στις βασικές υποχρεώσεις: μισθούς, συντάξεις και δανειακές υποχρεώσεις.

Η επίσημη αναθεώρηση του στόχου για την ανάπτυξη κατά το 2015 –ήδη μέσα από το 26σέλιδο κείμενο που συνέταξε η ελληνική πλευρά το +2,9% έχει αναθεωρηθεί σε +1,4% με τους ξένους οίκους να είναι λιγότερο αισιόδοξοι- υποδηλώνει ότι ειδικά για το πρώτο τρίμηνο, η ελληνική πλευρά περιμένει πολύ κακές επιδόσεις όσον αφορά στον βασικότερο των οικονομικών δεικτών που είναι η πορεία του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.

Η καθυστέρηση στην επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές, αποτυπώνεται με τον χειρότερο τρόπο στους δείκτες της πραγματικής οικονομίας. Η συνεχιζόμενη απειλή του Grexit κάνει τους αποταμιευτές να συνεχίζουν να αποσύρουν τις καταθέσεις τους. Ήδη, οι αναλήψεις από τον Δεκέμβριο, φαίνεται να προσεγγίζουν τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ με το υπόλοιπο των καταθέσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων να πέφτει πλέον αισθητά κάτω από το όριο των 138 δισεκατομμυρίων ευρώ (το ποσό είναι μικρότερο και από αυτό του Ιουνίου του 2012). Η απόσυρση των χρημάτων, υποχρεώνει τις Τράπεζες να αυξάνουν την έκθεσή τους στον ELA (καθώς και γι’ αυτές δεν υπάρχει άλλη μορφή κάλυψης του κενού που αφήνουν οι αναλήψεις) με αποτέλεσμα οι στρόφιγγες χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα να έχουν παγώσει.

Το πρόβλημα εντείνεται και από το απόλυτο «πάγωμα» των δημοσίων δαπανών. Μόνο τον Φεβρουάριο, οι δημόσιες δαπάνες ήταν κατά ένα δισεκατομμύριο ευρώ λιγότερες σε σχέση με το ποσό που είχε προϋπολογιστεί ενώ η τακτική του «πληρώνουμε τα απολύτως απαραίτητα» φαίνεται ότι συνεχίστηκε και τον Μάρτιο αν ληφθούν υπόψη οι διαμαρτυρίες των προμηθευτών του δημοσίου. Επιδείνωση δείχνουν και άλλοι δείκτες:

• Τα πρώτα στοιχεία της χρονιάς (προέρχονται κυρίως από τον ΟΑΕΔ καθώς η ΕΛΣΤΑΤ έχει μείνει ακόμη στον Δεκέμβριο) δείχνουν αναζωπύρωση στην ανεργία. Ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων τον Ιανουάριο ανήλθε στα 864.377 άτομα. Σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2014, παρατηρείται αύξηση κατά 9.718 άτομα. Πέρυσι τον Ιανουάριο, οι εγγεγραμμένοι άνεργοι αναζητούντες εργασία ήταν 854.659.
• Τον Ιανουάριο, ο δείκτης κύκλου εργασιών αλλά και όγκου πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο, εμφανίστηκε χειρότερος από τον αντίστοιχο Γενάρη του 2014. Σε ένα βαθμό αυτό ήταν αναμενόμενο λόγω της προεκλογικής περιόδου. Ωστόσο, εκτιμάται ότι τα στοιχεία του Φεβρουαρίου και του Μαρτίου θα δείξουν περαιτέρω επιδείνωση λόγω αβεβαιότητας.
• Παρατηρείται μεγάλη αύξηση στα κόκκινα δάνεια και μέσα στο πρώτο τρίμηνο. Σε αυτό έχει συμβάλλει και η καλλιέργεια προσδοκιών ότι θα διαγραφούν χρέη. Εκτιμάται ότι σε πραγματικούς όρους (δηλαδή αν συμπεριληφθούν και τα δάνεια που έχουν μπει σε προσωρινή ρύθμιση η οποία όμως πολύ δύσκολα θα τηρηθεί) τα κόκκινα δάνεια μπορεί να ξεπερνούν τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ.
• Τα στοιχεία για τα λουκέτα στην αγορά που παρουσίασε προ ημερών η Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου, δείχνουν ότι η κατάσταση κινείται περίπου στα ίδια επίπεδα με πέρυσι. Πέρυσι όμως, το 1ο τρίμηνο υπήρξε ύφεση στην αγορά.