ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 5 Ιουνίου 2012

15 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΤΟΥ ΚΙΟΤΟ

 

Του Σεραφείμ Κερασιώτη

Διευθυντή του 2ου ΕΠΑΛ Γαλατσίου

Η περιπέτεια αντιμετώπισης των παραγόντων που ευνοούν παγκόσμια τις κλιματικές αλλαγές άρχισε το 1997, η αφύπνιση των χωρών μετά από 15 χρόνια είναι άκρως επιβεβλημένη και πρέπει να παρθούν άμεσα μέτρα περιορισμού των «αερίων θερμοκηπίου».

Οι διαπραγματεύσεις των κυβερνήσεων των χωρών για την ολοκλήρωση του Πρωτοκόλλου του ΚΙΟΤΟ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1997 που αφορά την μείωση κατά 5,2 % μέχρι το 2012 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 «των αερίων του θερμοκηπίου» διοξειδίου του άνθρακα (CO2), χλωροφθορανθράκων(CFC) υποξειδίου του αζώτου (N2O), μεθανίου (CH4), υδροχλωροφθορανθράκων (HCFC) δεν πρόκειται να προχωρήσουν αν οι κυβερνήσεις δεν λάβουν αποφασιστικά μέτρα για τον περιορισμό της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων.

Το πρωτόκολλο του ΚΙΟΤΟ το 1997 άνοιξε το δρόμο για την προστασία του περιβάλλοντος. Η αποτυχία όμως των περισσοτέρων συνδιασκέψεων των χρόνων που πέρασαν με αποκορύφωμα αυτές των δύο τελευταίων χρόνων, του Απριλίου του 2010 στην Βολιβία στη “Παγκόσμια Συνδιάσκεψη των Λαών για την Κλιματική Αλλαγή και τα Δικαιώματα της Μητέρας Γης” έλαμψαν με την απουσία τους πολιτικοί ηγέτες και αρχηγοί άλλων κρατών. Όμως η Συμφωνία που προέκυψε ήταν σημαντική και ενθαρρυντική με την προσδοκία να υπάρξει δεσμευτική συμφωνία από τη σύνοδο του ΟΗΕ στο Κανκούν του Μεξικού και να ψηφιστεί μια δίκαιη διεθνή συμφωνία που να προβλέπει τη δραστική μείωση των ρύπων:

- Σε διεθνές επίπεδο τουλάχιστον κατά 80% μέχρι το 2050 σε σχέση με το 1990.

- Στις αναπτυγμένες χώρες –που ευθύνονται για το 75% της κλιματικής αλλαγής– κατά 40% μέχρι το 2020 και στο 0% μέχρι το 2050.

- Αλληλεγγύη και ουσιαστική οικονομική υποστήριξη στις φτωχότερες χώρες με την καταβολή 110 δισ. ευρώ από τις αναπτυγμένες βιομηχανικά χώρες.

- Κατάργηση των νεοφιλελεύθερων ευέλικτων μηχανισμών του Κιότο (εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών, κ.λ.π.).

Την 11/12/2010 στη16η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα στο Κανκούν του Μεξικό, αποφασίστηκε, η προσπάθεια περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από δύο βαθμούς Κελσίου, χωρίς όμως να απαντηθεί το ερώτημα «πόσο» και «πότε» θα πρέπει να γίνει η μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος. Οι δυο μεγαλύτεροι ρυπαντές η Β. Αμερική και η Κίνα, δεν δεσμεύτηκαν για μείωση των εκπομπών τους. Η Ιαπωνία, μάλιστα προσπάθησε να περιληφθεί η ατομική ενέργεια στον Μηχανισμό Καθαρής Ανάπτυξης, γεγονός που θα έδινε στις βιομηχανικές χώρες αυξημένα δικαιώματα εκπομπών ρύπων αν χρηματοδοτούσαν φτωχότερες χώρες στην εγκατάσταση πυρηνικών εργοστασίων. Το πυρηνικό λόμπι ετοιμάζει την αναθέρμανση της σχετικής οικονομίας. Ελπίζουμε ότι η καταστροφή που επιτελέστηκε  τελευταία στην Ιαπωνία θα τους αλλάξει τα σχέδια.

Όλα όμως δείχνουν ότι η αποτελεσματική προστασία του κλίματος δεν πρόκειται να επιτευχθεί με τα μέσα της διπλωματίας του ΟΗΕ. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών θα εξακολουθήσει να παίζει τον ίδιο ρόλο που παίζει και στις άλλες συγκρούσεις.

Ο απολογισμός της διάσκεψης στο Μεξικό παραμένει θλιβερός. Άφησε αναπάντητο το βασικό ερώτημα: Σε ποιο βαθμό και μέχρι πότε θα μειώσουν τα κράτη τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Όπως είναι γνωστό τα βιομηχανικά κράτη είχαν δεσμευτεί με το Πρωτόκολλο του Κιότο να μειώσουν, μέχρι το 2020, τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 25-40%. Ειδικοί επιστήμονες του κλίματος προειδοποιούν για αναμενόμενη αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη πάνω από 4 βαθμούς Κελσίου, με καταστροφικές και μη αναστρέψιμες συνέπειες. Το πρόβλημα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής παραμένει άλυτο.

Μετά τις αποτυχημένες συνδιασκέψεις που προηγήθηκαν, στην Κοπεγχάγη και στο Κανκούν, αντιπρόσωποι από 194 χώρες και διεθνείς οργανισμούς συναντήθηκαν στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής, από τις 28/11 ως τις 9/12/2011, όπου  έλαβε χώρα η 17η Διάσκεψη με θέμα την μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και την σωτηρία της ανθρωπότητας από την κλιματική αλλαγή.

Μετά από σκληρές, μαραθώνιες, διαπραγματεύσεις κατάφεραν την τελευταία στιγμή να συμφωνήσουν ότι πρέπει να συμφωνήσουν σε κάτι. Μια συμφωνία, που σκοπό έχει την παράταση για μια πενταετία της ισχύος του πρωτοκόλλου το Κιότο και την ανάπτυξη ενός «οδικού χάρτη» με σκοπό την επίτευξη μιας νομικής συμφωνίας για την μείωση των εκπομπών μέχρι το 2015 με προοπτική την εφαρμογή της από το 2020.

Η συμφωνία για την υιοθέτηση του «οδικού χάρτη» που θα οδηγήσει σε μια «νομική συμφωνία» μέχρι το 2015 και θα έχει εφαρμογή από το 2020, φιλοδοξεί να συμπεριλάβει, για πρώτη φορά, και τους τρεις μεγάλους ρυπαντές της ατμόσφαιρας, δηλαδή τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ινδία.

Οι ΗΠΑ ως γνωστόν ουδέποτε επικύρωσαν τις δεσμεύσεις του πρωτοκόλλου του Κιότο και ακολουθούσαν μια εθελοντική πολιτική μειώσεων. Από την άλλη, αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία δεν δέχονται περιορισμούς των εκπομπών τους, ενώ η Ιαπωνία και η Ρωσία δεν θέλουν την συνέχιση της συμμετοχής τους και ο Καναδάς μια μέρα μετά την λήξη της συνδιάσκεψης, να ανακοινώνει την αποχώρησή του από το «πρωτόκολλο του Κιότο».

Οι ισχυρότεροι του πλανήτη όφειλαν να συμφωνήσουν σε ένα νέο πρωτόκολλο και να βάλουν τα θεμέλια για μία νομικά δεσμευτική συνθήκη, αντί της εθελοντικής συμφωνίας του 2009, η οποία και αναβάλλεται για σχεδόν μια δεκαετία. Ο περιορισμός της αύξησης της θερμοκρασίας σε +2^o C, καθίσταται πλέον σχεδόν αδύνατος με εφιαλτικά σενάρια για το μέλλον του πλανήτη (αύξηση έως και κατά 4^o C, αν υλοποιηθούν οι υποσχέσεις των κρατών). Δυστυχώς, σε αυτό το μέλλον θέση έχουν μόνο οι ισχυροί.

Η επόμενη συνδιάσκεψη θα γίνει το 2012 στο Κατάρ, την χώρα με τις μεγαλύτερες κατά κεφαλήν εκπομπές του κόσμου. Η βασική ατζέντα συνομιλιών περιλαμβάνει τις συζητήσεις προς την νέα συμφωνία που πρέπει να επιτευχθεί μέχρι το 2015, ώστε να μπορεί να αρχίσει η εφαρμογή της από το 2020. Εν τω μεταξύ, η ατμόσφαιρα θα συνεχίσει να δέχεται εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου, που δεν φαίνεται να μειώνονται και όλες οι περιοχές του πλανήτη θα συνεχίσουν να βιώνουν τις συνέπειες από τις κλιματικές αλλαγές.

Δυστυχώς στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής σημειώθηκε μικρή πρόοδος σε σχέση με το μέγεθος και τον επείγοντα χαρακτήρα της αλλαγής του κλίματος.

Φαίνεται τελικά ότι ο πόλεμος κατά των κλιματικών αλλαγών είναι μπροστά μας και ότι όσες μάχες και αν χάνονται οι πολίτες δεν πρέπει να απογοητεύονται και να συνεχίζουν να πιέζουν τις κυβερνήσεις τους για ένα νέο Κιότο όπου όλες οι χώρες–κράτη του ΟΗΕ θα συμφωνήσουν για τη σωτηρία του Πλανήτη.

Εφημερίς ΄΄ΦΩΚΙΣ΄΄- Αρ.φυλ.2003, 4Μαίου 2012