Η Ελλάδα που βρίσκεται για μια ακόμα φορά στην καρδιά της κρίσης της ευρωζώνης πηγαίνει στις κάλπες στις 25 Ιανουαρίου. Βασικοί αντίπαλοι είναι το παραδοσιακό κεντροδεξιό κόμμα της ΝΔ με ηγέτη τον Αντώνη Σαμαρά και ο αριστερός συνασπισμός του ΣΥΡΙΖΑ με ηγέτη τον Αλέξη Τσίπρα. Οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ προβάδισμα 3 έως 5 ποσοστιαίων μονάδων.
Ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου το χρέος της Ελλάδας θα βρεθεί στην κορυφή της ατζέντας της όποιας νέας κυβέρνησης λέει το Stratfor και περιμένει ότι η Αθήνα να διαπραγματευτεί με τους πιστωτές της. Η ΕΕ κατά πάσα πιθανότητα θα δώσει παράταση στις λήξεις ομολόγων και στα επιτόκια αλλά οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι κατά πάσα πιθανότητα δεν θα δώσουν το πράσινο φως για νέο κούρεμα του χρέους. Ο τόνος των διαπραγματεύσεων θα εξαρτηθεί από το ποιος θα είναι κυβέρνηση μετά τις 25 Ιανουαρίου αλλά η επόμενη κυβέρνηση, όποια κι αν είναι, δεν προβλέπεται να προχωρήσει σε ριζοσπαστικές κινήσεις τουλάχιστον το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Ο σχηματισμός κυβέρνησης
Μετά τις εκλογές οι Ελληνες πολιτικοί θα βρεθούν αντιμέτωποι με την πρόκληση του σχηματισμού κυβέρνησης. Το ελληνικό κοινοβούλιο έχει 300 έδρες οπότε για αυτοδυναμία χρειάζονται 151 έδρες. Ο εκλογικός νόμος δίνει μπόνους 50 εδρών στο πρώτο κόμμα αλλά αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό για ένα κόμμα να σχηματίσει κυβέρνηση. Αυτός ο εκλογικός νόμος ανοίγει την πόρτα είτε για πολιτικές συμμαχίες, είτε για νέες εκλογές, παρόμοιες με την κατάσταση του 2012 όταν οι Ελληνες χρειάστηκαν δύο εκλογές για να σχηματίσουν κυβέρνηση.
Η πιθανότητα σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού σημαίνει ότι τα κόμματα που θα κερδίσουν την τρίτη ή την τέταρτη θέση στις εκλογές θα μπορούσαν να είναι οι ρυθμιστές.
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις, το κεντρώο κόμμα ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ, το κεντροαριστερό ΠΑΣΟΚ, το εθνικιστικό -όπως το χαρακτηρίζει- ΑΝΕΛ και το ΚΚΕ θα μπορούσαν να δώσουν τις έδρες που χρειάζεται ο νικητής των εκλογών για να σχηματίσει κυβέρνηση.
Τα βασικά ερωτήματα όμως είναι τι θα απαιτήσουν αυτά τα κόμματα σε αντάλλαγμα για την υποστήριξή τους και το κατά πόσο οι εν λόγω απαιτήσεις θα είναι αποδεκτές από το κόμμα που θα κερδίσει. Το ακροδεξιό κόμμα της Χρυσής Αυγής θα μπει επίσης το ελληνικό κοινοβούλιο, αλλά μια συμμαχία με αυτό το κόμμα φαίνεται ότι είναι λιγότερο πιθανή. Λόγω αυτού του ιδιαίτερα κατακερματισμένου πολιτικού περιβάλλοντος, οι συνομιλίες περί συνασπισμού θα μπορούσαν να διαρκέσουν εβδομάδες και οι νέες εκλογές δεν μπορούν να αποκλειστούν ως ενδεχόμενο.
Ωστόσο, ο σχηματισμός κυβέρνησης θα είναι σχετικά εύκολη υπόθεση σε σύγκριση με τις υπόλοιπες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Η χώρα ήταν σε ύφεση για έξι χρόνια και θα δει μια μέτρια οικονομική ανάπτυξη το 2015. Η ανεργία μεταξύ του ενεργού πληθυσμού της χώρας εξακολουθεί να είναι γύρω στο 26%, και περισσότερο από το ένα τρίτο του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, σύμφωνα με την Eurostat. Η κρίση έχει διώξει εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες από τη χώρα σε αναζήτηση εργασίας, ενώ όσοι μένουν βρίσκονται αντιμέτωποι με τις συνέπειες των σοβαρών περικοπών των δαπανών στον τομέα της υγείας, των συντάξεων και των δημόσιων υπηρεσιών.
Το χρέος στο επίκεντρο της συζήτησης
Ωστόσο το σημαντικότερο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι το χρέος. Το ελληνικό δημόσιο χρέος ανέρχεται σε περίπου 175% του ΑΕΠ - ο υψηλότερος δείκτης χρέους προς ΑΕΠ στην Ευρωπαϊκή Ενωση. ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ έχουν διαφορετικές απόψεις για το πώς θα αντιμετωπιστούν τα οικονομικά προβλήματα στην Ελλάδα. Η Νέα Δημοκρατία υπερασπίζεται μια σταδιακή αποκλιμάκωση των μέτρων λιτότητας στο πλαίσιο μιας πιο ευέλικτης συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ αγωνίζεται για την αντιστροφή των περισσότερων από τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν στην τελευταία χρόνια. Ομως, παρά τις ιδεολογικές διαφορές τους, τα δύο μέρη συμφωνούν ότι το χρέος στην Ελλάδα δεν είναι βιώσιμο.
Ως αποτέλεσμα, το χρέος θα είναι ένα βασικό ζήτημα για την επόμενη κυβέρνηση στην Αθήνα, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών.
Ο Σαμαράς της Νέας Δημοκρατίας έχει ζητήσει επανειλημμένα επιμήκυνση της αποπληρωμής και χαμηλότερα επιτόκια για το χρέος στην Ελλάδα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει προτείνει ένα σημαντικό κούρεμα του χρέους στην Ελλάδα. Η προοπτική μιας νέας αναδιάρθρωσης του χρέους στην Ελλάδα - η πρώτη πραγματοποιήθηκε το 2012 – προκαλεί νευρικότητα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αρκετές χώρες, όπως η Γερμανία και η Φινλανδία, έχουν απορρίψει την ιδέα. Διαρροές στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης ειδήσεων έστελναν στην Αθήνα την συγκαλυμμένη απειλή ότι το Βερολίνο δεν θα θεωρήσει ότι μια ελληνική έξοδος από το ευρώ θα βλάψει την Ευρωζώνη, αν και οι Γερμανοί αξιωματούχοι το αρνήθηκαν. Ενώ ο κίνδυνος της ευρωζώνης σε επίπεδο μετάδοσης είναι χαμηλότερος σήμερα από ό, τι ήταν το 2012 (περίπου το 80 τοις εκατό του χρέους της χώρας βρίσκεται στα χέρια των κυβερνήσεων της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα), η έξοδος της Ελλάδας είναι πιθανόν να προκαλέσει μια πολιτική κρίση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σημαντικές αποφάσεις σε ένα αυστηρό χρονοδιάγραμμα
Η επόμενη ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει σημαντικές αποφάσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στα τέλη του 2014, η Αθήνα διαπραγματεύτηκε μια δίμηνη παράταση του προγράμματος διάσωσης της. Μετά το τέλος της παράτασης στα τέλη Φεβρουαρίου, το αρχικό σχέδιο του Σαμαρά ήταν να διαπραγματευτεί μια προληπτική πιστωτική γραμμή για να χρησιμοποιηθεί μόνο σε περίπτωση ανάγκης. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ένωση πιέζει για την επέκταση του υφιστάμενου προγράμματος για τουλάχιστον έξι μήνες.
Σε περίπτωση νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, η Αθήνα θα μπορούσε να αποφασίσει να απορρίψει οποιαδήποτε πρόσθετη βοήθεια και να βάλει την Ελλάδα σε μια δύσκολη κατάσταση. Η χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με τα υψηλά επιτόκια για το χρέος της, το οποίο καθιστά την πρόσβαση στις χρηματοπιστωτικές αγορές ακριβή. Εάν η Αθήνα αποφασίσει να μην εξοφλήσει το χρέος της, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μπορούσε να τερματίσει την υποστήριξή της. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία απάλλαξε τις ελληνικές τράπεζες από τις απαιτήσεις για την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, δήλωσε ότι η συνέχιση του μηχανισμού αυτού εξαρτάται από την εξέλιξη της σχέσης της Αθήνας με τους δανειστές της.
Το 2015, η Αθήνα θα πρέπει να πληρώσει περίπου € 22 δισεκατομμύρια σε κεφάλαιο και τόκους για τα διάφορα δάνεια, συμπεριλαμβανομένων των 1,6 δισεκατομμυρίων ευρώ το Φεβρουάριο και 2,6 δισ. ευρώ το Μάρτιο.
Η κύρια πρόκληση για την Αθήνα θα έρθει κατά το τρίτο τρίμηνο του έτους: Η Ελλάδα έχει προγραμματιστεί να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις του χρέους ύψους 1,5 δισ. ευρώ τον Ιούνιο, 4,7 δισ. ευρώ τον Ιούλιο και 3,6 δισ. ευρώ τον Αύγουστο εκτός από τις οικονομικές ανάγκες της Αθήνας για την ίδια τη χώρα.
Η ΕΕ και το ελληνικό κατεστημένο ενδιαφέρονται για μια προσωρινή συμφωνία (ακόμα κι αυτό σημαίνει χρονοτριβή για να συζητηθούν κάποια δομικά ζητήματα). Επιπλέον, η όποια ελληνική κυβέρνηση θα διαπραγματευτεί με την ΕΕ και το ΔΝΤ πριν λάβει σημαντικές αποφάσεις για το χρέος της Ελλάδας και τη σχέση της Αθήνας με τους δανειστές της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου