Τα κέρδη και οι δεσμεύσεις της Αθήνας μετά το Eurogroup

 

Υπό την έγκριση των «θεσμών» όλα τα μέτρα με δημοσιονομικό αντίκτυπο. Τα 5 βήματα που προβλέπει η συμφωνία. Το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, ο ΕΝΦΙΑ, οι δόσεις.

Η υλοποίηση της χθεσινοβραδινής συμφωνίας ξεκινάει από σήμερα. Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να καταλήξει σε ένα κείμενο με μέτρα και μεταρρυθμίσεις τα οποία θα κληθεί να υλοποιήσει μέσα στο επόμενο τετράμηνο με τελικό στόχο να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας και να εκταμιευτούν οι δόσεις των δανείων από τους δανειστές.

Απώτερος στόχος; Η επίτευξη, το καλοκαίρι, μιας νέας συμφωνίας με τους δανειστές η οποία, ενδεχομένως, να περιλαμβάνει και την «έξυπνη απομείωση» του χρέους όπως έλεγε χαρακτηριστικά χθες το βράδυ ο υπουργός Οικονομικών.

Με συμφωνία για τετράμηνη παράταση του Master Financial Assistance Agreement (MFFA) έκλεισε η χθεσινή διαπραγμάτευση. Θα είναι τέσσερις έντονοι μήνες με συνεχείς διαπραγματεύσεις με τους τρεις θεσμούς: την ΕΚΤ, το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η συμφωνία, θα ολοκληρωθεί μέσα από τα ακόλουθα βήματα:

1ο βήμα: Την Δευτέρα, θα παρουσιάσει τα μέτρα και τις μεταρρυθμίσεις στα οποία θα δεσμευτεί να προχωρήσει κατά τη διάρκεια των επόμενων τεσσάρων μηνών. Σύμφωνα με το Μέγαρο Μαξίμου, θα προταχθούν οι μεταρρυθμίσεις που αποτελούν κοινό έδαφος με τους εταίρους όπως η πάταξη της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς, η ανασυγκρότηση της δημόσιας διοίκησης κλπ. Ο κ. Βαρουφάκης έκανε λόγο για έναν πίνακα με παρεμβάσεις και όχι για μια σε βάθος ανάλυση των μεταρρυθμίσεων που θα προχωρήσουν δεδομένου ότι δεν υπάρχει ο χρόνος

2ο βήμα: Βάσει του ελληνικού κειμένου, οι θεσμοί (δηλαδή το ΔΝΤ, η ΕΚΤ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή) θα κρίνουν αν οι μεταρρυθμίσεις που προτείνονται αποτελούν βάση που θα οδηγήσει στην επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος, δηλαδή στο τέλος της υφιστάμενης δανειακής σύμβασης.

3ο βήμα: Τα εθνικά κοινοβούλια, θα πρέπει να εγκρίνουν την παράταση του υφιστάμενου προγράμματος κάτι το οποίο θα πρέπει να γίνει μέχρι το τέλος του μήνα. Το «κλείδωμα» της παράτασης, θα επιτρέψει και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να άρει τους περιορισμούς που είχε λάβει ανοίγοντας τον δρόμο για φθηνότερο δανεισμό στις ελληνικές Τράπεζες

4ο βήμα: Μέχρι τον Απρίλιο, η λίστα με τις μεταρρυθμίσεις και τα μέτρα θα πρέπει να έχει συμφωνηθεί στη λεπτομέρεια της με τους θεσμούς. Θα ακολουθήσει η διαδικασία ολοκλήρωσης της αξιολόγησης της παρατεταμένης συμφωνίας προκειμένου στη συνέχεια να ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση των τελευταίων χρημάτων που εκκρεμούν στον EFSF. Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, θα δοθούν στην Ελλάδα και τα 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ που είναι τα κέρδη που αποκόμισε η ΕΚΤ από την αγορά ελληνικών ομολόγων. Τον τελικό λόγο, για την εκταμίευση των χρημάτων, θα έχει το Eurogroup.

5ο βήμα: Με χρονικό ορίζοντα το τέλος Ιουνίου, η Ελλάδα θα διαπραγματευτεί στο πλαίσιο του Eurogroup μια νέα συμφωνία η οποία πιθανότατα θα αφορά στην περίοδο 2015-2019. Θα πρόκειται στην ουσία για ένα νέο «συμβόλαιο» με την Ευρώπη το οποίο θα περιέχει και την συμφωνία για την «έξυπνη απομείωση του χρέους», όπως την αποκάλεσε στη χθεσινοβραδινή συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης (σ.σ υποστήριξε ότι λύσεις που έχει προτείνει η ελληνική πλευρά όπως τα swaps κλπ έχουν τύχει θετικής υποδοχής από τους ευρωπαίους εταίρους).

Τα ερωτήματα

Οι τεχνικές λεπτομέρειες σε αυτή τη συμφωνία που επιτεύχθηκε χθες παίζουν ουσιαστικό ρόλο καθώς βάσει αυτών, θα απαντηθούν τα ακόλουθα ερωτήματα:

Ποιος είναι ο δημοσιονομικός στόχος για το 2015; Η συμφωνία αναφέρει «Οι ελληνικές αρχές έχουν επίσης δεσμευτεί να διασφαλίσουν τα κατάλληλα πρωτογενή πλεονάσματα ή έσοδα χρηματοδότησης τα οποία απαιτούνται για την εγγύηση της βιωσιμότητας του χρέους, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Eurogroup του Νοεμβρίου 2012. Οι θεσμοί θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους τις οικονομικές συνθήκες του 2015, για τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2015». Αυτή η αναφορά αφήνει ανοικτό το ποιος θα είναι ο φετινός στόχος, αν και είναι σαφές ότι θα είναι χαμηλότερος από το 3% (μεταφράζεται σε 5,5 δισεκατομμύρια ευρώ). Κατά την ελληνική κυβέρνηση, αυτή η αναφορά σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν μέτρα πρόσθετης λιτότητας όπως αυτά που εμπεριέχονταν στο email Χαρδούβελη. Βέβαια, παραμένει ως ερώτημα το αν θα υπάρχει δημοσιονομικός χώρος για να υλοποιηθούν μέτρα που έχει ήδη εξαγγείλει η κυβέρνηση και τα οποία έχουν δημοσιονομικό κόστος. Πόσο μάλλον όταν στην συμφωνία υπάρχει ρητή αναφορά να αποφευχθούν οι μονομερείς κινήσεις

Η φράση που συμπεριελήφθη στη συμφωνία, έχει ως εξής: «Οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να απόσχουν από οποιαδήποτε κατάργηση των μέτρων και από μονομερείς αλλαγές στις πολιτικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα επηρέαζαν αρνητικά τους δημοσιονομικούς στόχους, την οικονομική ανάκαμψη ή τη χρηματοοικονομική σταθερότητα, όπως αξιολογείται από τους θεσμούς». Είναι ξεκάθαρο ότι οποιοδήποτε μέτρο, θα περνάει από την έγκριση των θεσμών. Στη χθεσινή συνέντευξη τύπου, ο κ. Βαρουφάκης ρωτήθηκε συγκεκριμένα για τον ΕΝΦΙΑ, για τη ρύθμιση των 100 δόσεων και το «κούρεμα» των φόρων, όπως επίσης για τα κόκκινα δάνεια. Υποστήριξε ότι το θέμα των 100 δόσεων και το θέμα των κόκκινων δανείων αποτελούν κεντρικά στοιχεία της πολιτικής της κυβέρνησης ενώ για τον ΕΝΦΙΑ ανέφερε ότι δεν ήταν πρόθεση της κυβέρνηση θα ακυρώσει τον φόρο ανοίγοντας δημοσιονομική τρύπα. Είναι προφανές ότι τόσο το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών (το οποίο μπορεί να κριθεί ότι έχει θετικό δημοσιονομικό αντίκτυπο αν υπάρξει αυξημένη συμμετοχή των οφειλετών ή αρνητικό δημοσιονομικό αντίκτυπο αν θεωρηθεί από τους δανειστές ότι πλήττει την φορολογική συνείδηση) όσο και το αντίστοιχο για τη φορολογική μεταρρύθμιση θα μπει στο «μικροσκόπιο» των θεσμών. Πάντως, ο κ. Βαρουφάκης, δεσμεύτηκε ότι στο κείμενο με τα μέτρα που θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα, δεν θα υπάρχει εργασιακό και ασφαλιστικό ενώ προσέθεσε ότι δεν θα γίνει περικοπές στις συντάξεις.

Συμφωνήθηκε τα χρήματα του ΤΧΣ να επιστρέψουν στο Λουξεμβούργο αλλά να παραμείνουν διαθέσιμα για να χρησιμοποιηθούν, εφόσον χρειαστεί, για την ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών. Η ελληνική πλευρά, ήθελε να αξιοποιήσει αυτά τα χρήματα για τη ρύθμιση των «κόκκινων δανείων». Είναι ένα ακόμη ζήτημα το οποίο θα πρέπει να συμφωνηθεί με τους θεσμούς.

Η διάρκεια της μεταβατικής περιόδου

Το γεγονός ότι η περίοδος είναι 4μηνη είναι εξαιρετικά σημαντικό. Διότι όταν τον Ιούνιο θα βρισκόμαστε και πάλι ένα βήμα πριν από τη λήξη του προγράμματος και σε διαπραγματεύσεις για την επίτευξη της νέας συμφωνίας, θα πλησιάζει ένα «βουνό» από χρέη τα οποία θα πρέπει να αποπληρωθούν.

Ιούλιος και Αύγουστος είναι «καυτοί» μήνες για τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας καθώς θα πρέπει να αποπληρωθούν τα μεγάλα δάνεια προς την ΕΚΤ (λήξεις ομολόγων που είχαν αγοραστεί από την ΕΚΤ εν μέσω κρίσης και τα οποία ομόλογα δεν κουρεύτηκαν ποτέ μέσω του PSI επειδή ακριβώς βρίσκονταν στην κατοχή της ΕΚΤ). Οι λήξεις αυτές, ανέρχονται στα 6,65 δισεκατομμύρια ευρώ. Σημαντικές δανειακές υποχρεώσεις υπάρχουν και εν μέσω της 4μηνης παράτασης.

Αφορούν σε υποχρεώσεις προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Προφανώς θα αναζητηθεί λύση σε απευθείας συζητήσεις με το ΔΝΤ δεδομένου ότι ενώ από τη μία πλευρά η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει δόσεις, από την άλλη συνεχίζεται το πρόγραμμα και πρέπει να γίνει η αξιολόγηση της οικο Ιούλιος και Αύγουστος είναι «καυτοί» μήνες για τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας καθώς θα πρέπει να αποπληρωθούν τα μεγάλα δάνεια προς την ΕΚΤ (λήξεις ομολόγων που είχαν αγοραστεί από την ΕΚΤ εν μέσω κρίσης και τα οποία ομόλογα δεν κουρεύτηκαν ποτέ μέσω του PSI επειδή ακριβώς βρίσκονταν στην κατοχή της ΕΚΤ). Οι λήξεις αυτές, ανέρχονται στα 6,65 δισεκατομμύρια ευρώ. Σημαντικές δανειακές υποχρεώσεις υπάρχουν και εν μέσω της 4μηνης παράτασης.