2-11-2015
Τον «υπαρκτό κίνδυνο να διολισθήσει η χώρα σε βαθύτερη ύφεση ή και σε μακροχρόνια στασιμότητα» επισημαίνει το γραφείο προϋπολογισμού της Βουλής σε έκθεση του για το τρίμηνο Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2015.
( Δείτε ολόκληρη την έκθεση εδώ)
Οπως σημειώνουν τα μέλη της επιστημονικής ομάδας υπό τον καθηγητή Π. Λιαργκόβα που συνέταξαν την έκθεση «συνολικά ή έστω μετρίως θετική πορεία που καταγράφηκε το 2014 και τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2015 έχει αναστραφεί» και ο υπαρκτός κίνδυνος «είναι η χώρα να διολισθήσει σε βαθύτερη ύφεση ή και σε μια μακροχρόνια στασιμότητα».
Για τις μεταρρυθμίσεις σημειώνουν πως «θα εφαρμοστούν σε ένα περιβάλλον ύφεσης, καθώς το δεύτερο εξάμηνο του έτους αναμένεται να είναι χειρότερο σε σχέση με το πρώτο».
Όπως τονίζεται σχετικώς «το εξάμηνο αυτό θα αντανακλά με χρονική υστέρηση όλες τις συνέπειες των προηγούμενων αρνητικών εξελίξεων, όπως οι έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων, η αβεβαιότητα, η επενδυτική άπνοια κ.λπ.».
Περισσότεροι φόροι δεν μεταφράζονται σε περισσότερα έσοδα
«H περαιτέρω αύξηση των φορολογικών υποχρεώσεων δεν μεταφράζεται απαραίτητα σε αυξημένα έσοδα σε περιόδους ύφεσης στις οποίες τόσο τα νοικοκυριά, όσο και οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν προβλήματα χρηματοδότησης και ρευστότητας»
Παράλληλα, διαπιστώνεται ότι «εξαντλείται πλέον η φοροδοτική ικανότητα των συνεπών πολιτών, ενώ οι αυξήσεις των φορολογικών συντελεστών και ενδεχομένως νέοι φόροι μπορεί να ενισχύσουν τη φοροδιαφυγή». «Θεωρούμε ότι η συνεχής αύξηση φόρων ιδίως μέσα σε περιβάλλον οικονομικής ασφυξίας, δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική. Ενισχύει την ύφεση καθώς και ακυρώνει πολλά επενδυτικά σχέδια», αναφέρεται, ενώ προβλέπεται ότι «η απότομη άνοδος των ληξιπρόθεσμων οφειλών των φορολογουμένων είναι κακός οιωνός για το επόμενο διάστημα, καθώς οι υποχρεώσεις των πολιτών προς την εφορία αυξάνονται».
«Σε γενικές γραμμές, τα φορολογικά μέτρα έχουν αποφασισθεί χωρίς να εκτιμάται το γεγονός αν μπορούν να εφαρμοστούν, πού μπορούν να εφαρμοστούν, τί επιπτώσεις θα έχουν αν εφαρμοστούν και, βεβαίως, τί επιπτώσεις θα έχουν εάν δεν εφαρμοστούν από όλους» αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Που πρέπει να προσανατολιστεί το φορολογικό σύστημα
«Η κάθε προσπάθεια για αύξηση των φορολογικών εσόδων από ΦΠΑ θα πρέπει να προσανατολιστεί περισσότερο στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, μέσω της δημιουργίας ενός βέλτιστου φοροεισπρακτικού μηχανισμού (καταπολέμηση διαφθοράς, αναδιάρθρωση, κάλυψη κενών θέσεων)» αναφέρεται .
Ωστόσο, στην έκθεση υπογραμμίζεται πως «ο εξορθολογισμός των μειωμένων συντελεστών σε συγκεκριμένες μόνο περιπτώσεις (π.χ. καθιέρωση κανονικού συντελεστή 23% στα πλέον τουριστικά νησιά) και η επανεξέταση ορισμένων εξαιρέσεων αγαθών και υπηρεσιών από Φ.Π.Α, δεν θα ήταν προς τη λανθασμένη κατεύθυνση».
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «ένα προσεχτικά σχεδιασμένο φορολογικό σύστημα μπορεί να έχει πολύ σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία μιας χώρας, μπορεί να βοηθήσει στη σταθεροποίηση των δημοσίων οικονομικών, να δώσει ώθηση στην ανάπτυξη, την εργασία και την ανταγωνιστικότητα, καθώς και σε μια δικαιότερη κατανομή του εισοδήματος».
Κριτική για τη συνεχή αναζήτηση ισοδυνάμων
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «το τελευταίο δεκαήμερο του Οκτωβρίου, οι δύσκολες διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους των τεσσάρων θεσμών (πρώην «τρόικας») ανέδειξαν πάλι τις δυσκολίες της προσαρμογής, αλλά και την κλίμακα των προβλημάτων που έχει η χώρα». Ενώ υπογραμμίζεται ότι την αβεβαιότητα τροφοδοτούν «η συνεχής αναζήτηση ΄΄ισοδυνάμων΄΄ για να γίνουν τροποποιήσεις (που μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να έχουν νόημα, αλλά τροφοδοτούν την α-βεβαιότητα), οι ασάφειες σε φορολογικά ζητήματα (φορολόγηση μισθώματος ακινήτων, ΦΠΑ στην εκπαίδευση, ΕΝΦΙΑ), οι ανασχεδιασμοί στο ασφαλιστικό κ.ά.».
Όπως, αναφέρεται στην έκθεση «τα προβλήματα εφαρμογής που καταγράφονται (π.χ. ΦΠΑ στην εκπαίδευση, «κόκκινα» δάνεια, ιδιωτικοποιήσεις κ.ά.) δείχνουν ότι η οικονομική φιλοσοφία του Μνημονίου συχνά αμφισβητείται στην πράξη, πράγμα που τροφοδοτεί την αβεβαιότητα».
Κριτική και στην αντιπολίτευση
Την αβεβαιότητα τροφοδοτεί και «η αρνητική στάση του συνόλου της αντιπολίτευσης σε κάθε σχεδόν μέτρο εφαρμογής του τρίτου Μνημονίου», επισημαίνεται, «και τούτο, παρά το γεγονός ότι στήριξε με την ψήφο της στη Βουλή το πλαίσιο πολιτικής, που υποδεικνύεται από το νέο Μνημόνιο».
Η κυβέρνηση πρέπει να κάνει αγώνα δρόμου
Το Γραφείο Προϋπολογισμού κρίνει το πρόγραμμα «πολύπλοκο και φιλόδοξο». «Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να κάνει αγώνα δρόμου για την εφαρμογή του και η δημόσια διοίκηση να δείξει διαχειριστική επάρκεια για ένα τόσο δύσκολο έργο», επισημαίνεται χαρακτηριστικά, ενώ τονίζεται ότι «η διεθνής εμπειρία μας δείχνει ότι η επιτυχής εφαρμογή μεταρρυθμίσεων είναι πολύ πιο δύσκολη σε περιβάλλον ύφεσης».
Η χώρα επέστρεψε στην ύφεση το 3ο τρίμηνο του 2015
Βάσει των διαθέσιμων στοιχείων δεν μένει καμία αμφιβολία ότι η χώρα επέστρεψε στην ύφεση το 3ο τρίμηνο του 2015. Κατά το προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού 2016, ως το τέλος του έτους θα έχει καταγραφεί ύφεση -2,3 % και, για το 2016 -1,3 %.3 Αυτό μεταφράζεται σε συρρίκνωση του εγχώριου εισοδήματος στα €173 δισ., από €179 δισ. το 2014.
Εντοπίζεται, εξάλλου, ότι από τον Σεπτέμβριο 2015 αυξάνεται πάλι η ανεργία και η μερική απασχόληση, ενώ δυσμενής ήταν και η πορεία των ελληνικών εξαγωγών το πρώτο εξάμηνο του 2015 και της βιομηχανικής παραγωγής, που υπέστη σοβαρά πλήγματα εξαιτίας των ελέγχων κεφαλαίου. Μάλιστα στην έκθεση προβλέπεται ότι η μείωση των εξαγωγών αναμένεται μεγαλύτερη για το δεύτερο εξάμηνο λόγω των επιπτώσεων των κεφαλαιακών ελέγχων. Ωστόσο, η επιτάχυνση του ΕΣΠΑ, η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και η αναμενόμενη δόση των €3 δισ., μετά την αξιολόγηση των θεσμών, εκτιμάται ότι μπορούν να συμβάλουν στην ταχύτερη ανάσχεση της κρίσης.
Ανάκαμψη μόνο αν εξαλειφθεί η αβεβαιότητα
Πάντως, ο σπουδαιότερος όρος για ταχύτερη ανάκαμψη και, κυρίως, για να είναι αυτή σε διατηρήσιμη βάση, είναι, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού, «να εξαλειφθεί η αβεβαιότητα τόσο ως προς τη γενική κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής, όσο και ως προς τη διαχείριση θεμάτων (όπως μεταρρυθμίσεις, αποκρατικοποιήσεις κ.ά.)», κάτι που θα επιτευχθεί «αν ακολουθηθεί ο οδικός χάρτης του νέου Μνημονίου».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου